ÖDEV

Oluşturacağınız YENİ bir SUNUCU üzerinde

3 adet alan adı host edilecektir
Host edilecek her bir sitenin dosyaları kendi isminde bir klasörde durmaktadır
İşlem adımları aşağıdadır

SUNUCU Bilgisayarın Kurulması

virtualbox.org adresinden Virtualbox programını kişisel bilgisayarınıza kurunuz
Ubuntu Desktop 20.04 kurulumu için gerekli .iso dosyasını terminal ekranını kullanarak indirin
- axel paketi ile: axel -k -n 10 https://releases.ubuntu.com/20.04.4/ubuntu-20.04.4-desktop-amd64.iso
- wget paketi ile: wget -O ubuntu2004.iso https://releases.ubuntu.com/20.04.4/ubuntu-20.04.4-desktop-amd64.iso
  - Uzak bilgisayar ile bağlantı kurabilmek için “Seetings/Network/Enable Network Adapter/” başlığının altında “Attached to: Bridged Adapter” şeklinde ayarlanmalı.
  - Ana ve uzak bilgisayarlar arasında kopyalama vb işlemlerin daha rahat yapılabilmesi için “Settings/General/Advanced” alt başlığında “Shared Clipboard: Bidirectional” ve “Drag’n’Drop: Bidirectional” şeklinde ayarlanmalı.
  - Yükleme sırasında ubuntu-20.04.4-dektop-amd64.iso dosyası disk olaral eklenmeli.
  - Kurulum sırasında https://www.youtube.com/watch?v=x5MhydijWmc referans olarak kullanılabilir.
Virtualbox kullanarak 50GB HDD ve 1 GB RAM ayarı ile Ubuntu Desktop 20.04 işletim sistemini kurunuz (SUNUCU)
Kurulum sırasında güncellemeleri kur seçeneğini seçmediğinize emin olun
Kurulum aşamasında kullanıcı adınızı UZAK olarak belirleyin
SUNUCU‘yu başlatın ve kurulum sırasında tanımladığınız kullanıcı ile login olun
SUNUCU‘nun root kullanıcısının şifresini değiştirin
1. sudo passwd komutu ile parola değiştirebilir.
2. sudo su komutu ile root kullanıcısna geçilir. Sonrasında ise;
- passwd komutu ile parola değiştirebilir.
Kurduğunuz SUNUCU‘nun IP adresini öğreniniz (SUNUCUIP)
- Eğer sunucunuzda net-tools yüklü değilse öncelikle sudo apt install net-tools komutu ile yüklenmelidir.
1. ifconfig komutu ile genel görünüm elde edilip çıktının içerisinden ip adresi gözle ayırt edilebilir.
2. ifconfig|grep "broadcast"|cut -d t -f 2|cut -d n -f 1 komutu ile direkt olarak ip adresi elde edilir(192.168.1.200).
  - -d : “delimiter” yani çıktıyı parçalara bölmemizi sağlayan komuttur. Bu komuttan sonra herhangi bir karakter referans olarak yazılabilir. Yukarıdaki örnekte gösterilen “t” ve “n” harfleri gibi. TAB karakteri için \t ve yeni satır karakteri için \n kullanılabilir.
  - -f : “field” yani çıktıyı böldükten sonra kaçıncı parçayı ele alacağımızı belirttiğimiz komuttur. Bu komuttan sonra herhnagi bir sayı referans olarak yazılabilir. Yukarıdaki örnekte gösterilen “2” ve “1” gibi.
SUNUCU‘ya erişimde şifre kullanmamak için, KENDI BILGISAYARINIZ‘da üreteceğiniz BENIMSSH adındaki public ssh-keyi SUNUCU‘ya ekleyin
- BENIMSSH key üretimi için KENDI BILGISAYARINIZ‘da:
  - ssh-keygen komutu girilir ve “Enter file in which to save the key (/home/osman/.ssh/id_rsa): BENIMSSH” yazılır.
    Generating public/private rsa key pair. Enter file in which to save the key (/home/osman/.ssh/id_rsa): **BENIMSSH**
  - Çıkan ekranda şifra kısmının boş bırakılması ve sadece Enter a basılması tercih edilir.
  - Bu işlem sonucunda BENIMSSH ve BENIMSSH.pub dosyaları oluşur.
  - Sonrasında /home/osman/.ssh dizinine gidilir.
  - Kontrol etmek için: ll komutu kullanılır.
- Sunucuya eklemek için **SUNUCU**‘da yapılacak işlemler:
  - Sanal sunucuya geçilir.
  - Terminal ekranı açılır ( Ctrl + Alt + T ).
  - sudo apt-get install openssh-server openssh-client komutu ile openssh-server ve openssh-client yüklenir. Yüklenmezse kopyalama gerçekleşmez.
  - sudo apt install vim komutu ile vim editör yüklenir.
    - NOT: Bazı bilgisayarlarda farklı editörlerde ok tuşları çalışmadığı için vim editör tercih edilir.
  - sudo vim /etc/ssh/sshd_config komutu ile sshd_config dosyasının içine girilir.
  - PermitRootLogin prohibit-password satırı bulunur ve başındaki # işareti silinir.
  - vim ekranındayken i tuşuna basılır ve insert modu aktif hale getirilir.
  - PermitRootLogin yes olarak değiştirilir ve kaydedilip çıkılır ( :wq + Enter ).
  - sudo service sshd restart komutu ile serviste yapılan değişikliklerin uygulanması için sshd yeniden başlatılır.
  - ROOT kullanıcısı ile ŞİFRESİZ olarak UZAKPC’ye bağlanabilmek için KENDI BILGISAYARINIZ‘da:
  - ssh-copy-id -i ~/.ssh/BENIMSSH.pub root@192.168.1.200 komutu ile uzak bilgisayardaki root kullanıcısı /root/.ssh/authorized_keys dosyasının içine eklenir.
    - Komut çalıştırıldığında UZAK BILGISAYAR‘ın root kullanıcısı şifresi istenmektedir. Şifresi yukarıda belirlenmiştir.
  - Bu işlemlerin doğru bir şekilde yapılıp yapılmadığı ise KENDI BILGISAYARINIZ‘da ssh root@192.168.1.200 komutu çalıştırılarak kontrol edilebilir. (“Welcome to Ubuntu” yazısı şifre istemeden karşımıza çıkacak.)
  - UZAK BILGISAYAR‘ın IP adresi her açılışta değişebilir. ifconfig komutu ile kontrol etmekte fayda var.
SUNUCU‘daki oturumunuzu kapatın (SUNUCU açık kalacak)
Aşağıdaki işlemleri KENDI BILGISAYARINIZ‘dan SUNUCU‘ya ssh ile bağlanarak yapın:
- ssh root@192.168.1.200 komutu ile UZAK BILGISAYARa bağlanılır.
SUNUCU‘ya web SUNUCUsu için gerekli ilk işlemleri yapınız (update ve upgrade)
- apt update
- apt upgrade -y
  - NOT: Komutun sonunda bulunan -y ifadesi gelen (y or n) sorularına otomatik olarak y cevabını vermemizi sağlar.
Gerekli paketleri yükleyiniz (vim, git, apache2, php)
- sudo apt install vim
- sudo apt install git
- sudo apt install apache2
- sudo apt install php ya da kısaca:
- sudo apt install vim git apache2 php
SUNUCU‘nun şu siteleri barındırması (domainleri host etmesi) beklenmektedir:
- Varsayılan dosyalar /var/www/html dizinindedir
- aaa.com.tr (Sitenin dosyaları /var/www/aaa dizinindedir)
- bbb.com.tr (Sitenin dosyaları /var/www/bbb dizinindedir)
- ccc.com.tr (Sitenin dosyaları /var/www/ccc dizinindedir)
SUNUCU‘ya domain adı olmadan (IP adresi ile) erişilmesi halinde (http://SUNUCUIP/):
- Ekranda Türk bayrağı altında Yurtta Barış, Dünyada Barış mesajını gösteriniz
- adminer.org sitesindeki adminer programını indirerek http://SUNUCUIP/adminer adresinden çalışmasını sağlayınız

Kendi Bilgisayarınızda Yapılacaklar

Size ait BENIMSSH adında bir ssh-key üretiniz
- ssh-keygen komutu ile isim kısmına BENIMSSH yazılarak üretilir.
/etc/hosts dosyasına şu kayıtları ekleyiniz:

[SUNUCUIP]  aaa.com.tr
[SUNUCUIP]  bbb.com.tr
[SUNUCUIP]  ccc.com.tr
[SUNUCUIP]  www.aaa.com.tr
[SUNUCUIP]  www.bbb.com.tr
[SUNUCUIP]  www.ccc.com.tr

sudo vim /etc/hosts komutu ile SUNUCU‘nun ip adresi ve istenilen form girilerek kayıt edilir.

168.1.200    aaa.com.tr
168.1.200    bbb.com.tr
168.1.200    ccc.com.tr
168.1.200    www.aaa.com.tr
168.1.200    www.bbb.com.tr
168.1.200    www.ccc.com.tr

Host edilecek her bir sitenin dosyaları /var/www/html/sitelerim adlı dizin altında kendi isminde bir klasörde olmalıdır.
- cd /var/www/html komutu ile klasörün oluşturulacağı dizine gidilir.
- mkdir sitelerim komutu ile klasör oluşturulur.
  - “Sitelerim” adlı bir klasörün oluşturulma amacı lokaldeki ve sunucudaki dosyaları ayırt etmektir.
Host edilecek her bir site için uygun dizinler (folder) oluşturun
- cd /var/www/html/sitelerim komutu ile klasörlerin oluşturulacağı dizine gidilir.
- mkdir aaa
- mkdir bbb
- mkdir ccc ya da kısaca:
- mkdir aaa bbb ccc
Oluşturdğunuz bu dizinlerde içlerine gerekli dosyaların bulunmasını sağlayın
- Host edilecek domainlere ait dizinlerde sadece index.php adlı dosya vardır. İçeriği ise şöyledir:
```
<?php
  echo "<h1>AAA.COM sitesine hoşgeldiniz</h1>";
?>
```
- aaa.com için:
  - cd /var/www/html/sitelerim/aaa komutu ile dosyanın oluşturulacağı dizine gidilir.
  - vim index.php komutu ile index.php dosyası bulunduğumuz konumda oluşturulur ve yukarıdaki içerik vim text editor sayesinde index.php dosya içeriğine eklenir.
- bbb.com için:
  - cd /var/www/html/sitelerim/bbb
  - vim index.php
- ccc.com için:
  - cd /var/www/html/sitelerim/ccc
  - vim index.php
SUNUCUIP adresinden sitenin açılması, Türk bayrağı ve mesajın görünmesi için:
- cd /var/www/html/sitelerim
- mkdir html
- cd /html
- “bayrak adındaki bir “.jpg” dosyasını bu dizine at.
- vim index.php komutu ile mevcut dizine index.php dosyasını oluştur ve aşağıdaki kodu ekle.
- rm index.html komutu ile hali hazırda varolan default apache2 sayfasının çalıştığı html dosyasını sileriz ki index.php dosyası çalışsın ve bayrak resmi ile birlikte isteğimiz yazı sayfada görünsün.
```
  <center>
  <img src="bayrak.jpg">
  <p>Yurtta Barış, Dünyada Barış</p>
  </center>
```
SUNUCUIP/adminer adresinden site açılması için:
- cd /var/www/html/sitelerim/html
- mkdir adminer
- cd /adminer
- wget -O index.php https://www.adminer.org/latest.php komutu ile gerekli adminer dosyasını indir.
Host edilecek sitelere ait dosyaları SUNUCU‘ya kopyalayınız
- scp ile nasıl kopyalanır?
  - scp -r kaynak/* hedef:kopyanın oluşturulacağı klasör komutu ile kaynak dizinindeki (tüm = “/*”) dosya ve klasörleri hedef klasöre kopyalarız.
  - scp -r /var/www/html/sitelerim/* root@192.168.1.200:/var/www
- rsync ile nasıl kopyalanır?
  - rsync -ravz kaynak/* hedef:kopyanın oluşturulacağı klasör komutu ile kaynak dizinindeki (tüm = “/*”) dosya ve klasörleri hedef klasör ile senkronize ederiz.
  - rsync -ravz /var/www/html/sitelerim/* root@192.168.1.200:/var/www

SUNUCU Bilgisayarınızda Yapılacaklar

ssh ile kendi bilgisayarından SUNUCU‘ya uzaktan bağlanın
Apache config dosyası tanımlarını oluşturun
- Host edilecek her bir domaine DOMAIN.com.tr ve www.DOMAIN.com.tr örneğine göre erişilebilmelidir
Oluşturduğunuz tanım dosyalarını etkinleştirin

Apache servisini yeniden başlatın

cd /etc/apache2/sites-available/ komutu ile ilgili klasöre geçilir.

aaa.com.tr için:

cp 000-default.conf aaa.com.tr.conf komutu “000-default.conf” dosyasını “aaa.com.tr.conf” adı ile kopyalar.

vim aaa.com.tr.conf komutu “aaa.com.tr.conf” dosyasını düzenler.

<VirtualHost *:80>
        # The ServerName directive sets the request scheme, hostname and port that
        # the server uses to identify itself. This is used when creating
        # redirection URLs. In the context of virtual hosts, the ServerName
        # specifies what hostname must appear in the request's Host: header to
        # match this virtual host. For the default virtual host (this file) this
        # value is not decisive as it is used as a last resort host regardless.
        # However, you must set it for any further virtual host explicitly.
        ServerName aaa.com.tr
        ServerAlias www.aaa.com.tr

        ServerAdmin osmankayi06@gmail.com
        DocumentRoot /var/www/aaa

a2ensite aaa.com.tr.conf komutu site aktivasyonu yapar.
service apache2 restart komutu değişikliklerin uygulanması için apache’yi yeniler.

bbb.com.tr için:

cp 000-default.conf bbb.com.tr.conf komutu “000-default.conf” dosyasını “bbb.com.tr.conf” adı ile kopyalar.

vim bbb.com.tr.conf komutu “bbb.com.tr.conf” dosyasını düzenler.

<VirtualHost *:80>
        # The ServerName directive sets the request scheme, hostname and port that
        # the server uses to identify itself. This is used when creating
        # redirection URLs. In the context of virtual hosts, the ServerName
        # specifies what hostname must appear in the request's Host: header to
        # match this virtual host. For the default virtual host (this file) this
        # value is not decisive as it is used as a last resort host regardless.
        # However, you must set it for any further virtual host explicitly.
        ServerName bbb.com.tr
        ServerAlias www.bbb.com.tr

        ServerAdmin osmankayi06@gmail.com
        DocumentRoot /var/www/bbb

a2ensite bbb.com.tr.conf komutu site aktivasyonu yapar.
service apache2 restart komutu değişikliklerin uygulanması için apache’yi yeniler.

ccc.com.tr için:

cp 000-default.conf ccc.com.tr.conf komutu “000-default.conf” dosyasını “ccc.com.tr.conf” adı ile kopyalar.

vim ccc.com.tr.conf komutu “ccc.com.tr.conf” dosyasını düzenler.

<VirtualHost *:80>
        # The ServerName directive sets the request scheme, hostname and port that
        # the server uses to identify itself. This is used when creating
        # redirection URLs. In the context of virtual hosts, the ServerName
        # specifies what hostname must appear in the request's Host: header to
        # match this virtual host. For the default virtual host (this file) this
        # value is not decisive as it is used as a last resort host regardless.
        # However, you must set it for any further virtual host explicitly.
        ServerName ccc.com.tr
        ServerAlias www.ccc.com.tr

        ServerAdmin osmankayi06@gmail.com
        DocumentRoot /var/www/ccc

a2ensite ccc.com.tr.conf komutu site aktivasyonu yapar.
service apache2 restart komutu değişikliklerin uygulanması için apache’yi yeniler.

Kendi Bilgisayarınızda TARAYICI Üzerinden Yapılacaklar

aaa.com.tr ve www.aaa.com.tr adreslerinden site açılıyor mu?
bbb.com.tr ve www.bbb.com.tr adreslerinden site açılıyor mu?
ccc.com.tr ve www.ccc.com.tr adreslerinden site açılıyor mu?
SUNUCUIP adresinden site açılıyor, Türk bayrağı ve mesaj görünüyor mu?
SUNUCUIP/adminer adresinden site açılıyor mu?

VİZE SORULARI

2022 bölümü içinde bulunduğumuz olacak şekilde dinamik olsun. Yani, 2024 yılında açıldığında 2021-2024 olarak görünsün.
Bu şekilde değiştirdiğiniz dosyaları SUNUCU‘ya rsync komutu ile yükleyiniz.
SUNUCU‘nun saat dilimini (TimeZone) Europe/Istanbul olarak ayarlayın
SUNUCU‘nun root kullanıcısının şifresini 123 olarak değiştirin
SUNUCU‘ya ssh komutu ve “şifreniz” ile erişim sağlayın
mariadb-server ve mariadb-client paketlerini kurun
Şu MySQL komutları çalıştırın: (MySQL shell ekranına girmeden çalıştırın!)
- use mysql;update user set plugin='' where User='root';flush privileges;
MySQL’e dbadmin adında ve QAZ123 şifresi ile yeni bir kullanıcı ekleyin
- GRANT ALL ON *.* TO 'dbadmin'@'localhost' IDENTIFIED BY 'QAZ123' WITH GRANT OPTION; FLUSH PRIVILEGES;
mysql_secure_installation programını kullanarak MySQL sunucusunun root kullanıcısının şifresini root123 olarak değiştirin

FİNAL SORUSU

Yukarıdaki tüm işlemleri sırasıyla yapacak .sh dosyalarını hazırlayın.
For more information, you can visit Digital Ocean Community